Llwyddiant Rhwydwaith Ymchwilwyr Addysg Ifainc
Mae ein partneriaeth ag ysgolion lleol drwy’r Rhwydwaith Ymchwilwyr Addysg Ifainc (YERN) wedi profi’n llwyddiannus o ran gwella sgiliau ymchwil plant a chefnogi athrawon i gynllunio prosiect ymchwil. Roedd yn hyfryd gweld ymdrechion Sali Williams o Ysgol Bro Dur Ystalyfera a Harriet Jones o Ysgol Gadeiriol Sant Joseff yn cael eu cydnabod yng Ngwobrau Treftadaeth Cymru eleni am eu prosiectau cymunedol YERN yn ystod 2024.
Esboniodd Harriet Jones:
“Mae wedi bod yn anhygoel cymryd rhan ym mhrosiect YERN... Es i â’m dosbarth i’r brifysgol am bum sesiwn. Mae’r plant bellach wedi cael dealltwriaeth dda o sut i ddefnyddio’r sgiliau hyn i ddarganfod pethau newydd. Bedwar mis yn ddiweddarach, mae wedi newid fy addysgu. Defnyddio’r model ymchwil i fframio fy null.”
Amrywio addysgu'r Dyniaethau yn Ysgolion Abertawe drwy Hanes Anabledd
Mae Dr Russell Grigg a'r Athro David Turner wrth eu boddau’n gweithio gydag ysgolion cynradd, uwchradd ac arbennig partner, archifau lleol, Partneriaeth, Celfyddydau Anabledd Cymru a phartneriaid eraill ar brosiect newydd: Amrywio addysgu'r Dyniaethau yn Ysgolion Abertawe drwy Hanes Anabledd.
Wedi'i ariannu drwy grant Cyflymu Effaith Cyngor Ymchwil y Celfyddydau a'r Dyniaethau, nod y prosiect blwyddyn o hyd yw dangos sut mae hanes anabledd yn Abertawe yn datgelu gwersi pwysig am amrywiaeth a chynhwysiant ar gyfer cenhedlaeth ysgol heddiw. Yn genedlaethol, mae hyn yn amserol o ystyried y pwyslais o fewn Cwricwlwm i Gymru ar amrywiaeth fel cyfrifoldeb trawsgwricwlaidd i bob ysgol, a diwygiadau addysg eraill sydd wedi'u targedu at hyrwyddo darpariaeth fwy cynhwysol i ddisgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol.

Bydd y prosiect yn cynnwys gweithdai i gyd-greu adnoddau addysg ar gyfer ysgolion ar hanes anabledd.
Mae Khuseda Siddika, Pennaeth Hanes yn Ysgol Uwchradd Gatholig yr Esgob Vaughan, yn egluro gwerth posibl y prosiect:
Mae Cwricwlwm Cymru yn caniatáu i ysgolion archwilio hanes amrywiol, ac mae hwn wedi bod yn gyfle euraidd i gynnwys amrywiaeth fel hanes Du ac Asiaidd yn y cwricwlwm. Fodd bynnag, rwy'n ymwybodol iawn bod diffyg adnoddau ar hanes anabledd - y llynedd, fel ysgol, roedden ni eisiau nodi Mis Hanes Anabledd ond gwelsom ei bod hi'n anodd cael mynediad at unrhyw adnoddau ystyrlon. Roedd hyn yn arbennig o wir o ran y cyd-destun Cymreig ac archwilio Cynefin - nid oedd yr ychydig adnoddau y gallwn ddod o hyd iddynt yn benodol i Gymru ac yn aml yn canolbwyntio ar faterion fel agweddau cyfreithiol hanes anabledd yn hytrach nag archwiliad o brofiad byw pobl Cymru ag anableddau. Byddai'r cyfle i weithio gydag arbenigwyr a chreu adnoddau addysgu sy'n addas i'w defnyddio yn yr ystafell ddosbarth o fudd enfawr wrth greu cwricwlwm amrywiol, cynhwysol sy'n adlewyrchu realiti ein hystafelloedd dosbarth a Chymru gyfan.
Bydd canlyniadau'r adnoddau a gynlluniwyd ar gyfer mis Rhagfyr 2025 ar gael ar y wefan hon. Os ydych chi eisiau gwybod mwy am y prosiect, e-bostiwch: g.r.grigg@swansea.ac.uk
Nodi Chwarter Canrif o Addysg Ddatganoledig yng Nghymru
Ym mis Tachwedd 2024, golygodd yr Athro Andrew James Davies (Yr Adran Addysg ac Astudiaethau Plentyndod, Prifysgol Abertawe) a'r Athro Gary Beauchamp (Prifysgol Metropolitan Caerdydd) rifyn arbennig o'r Cylchgrawn Addysg Cymru i nodi 25 mlynedd o bolisi addysg datganoledig yng Nghymru. Mae'r casgliad o draethodau gan academyddion blaenllaw, o bob cwr o Gymru a gweddill y DU, yn myfyrio ar y cynnydd, y llwyddiannau a'r heriau a wynebwyd dros y chwarter canrif diwethaf ers datganoli polisi addysg i Gymru. Mae'n cynnwys erthyglau ar bolisi ledled y DU a Chymru, dysgu proffesiynol, diwygio ADY, addysg cyfrwng Cymraeg, AGA a llawer mwy. Mae pob erthygl yn Agored o ran Mynediad ac ar gael yn y Gymraeg a’r Saesneg: https://journal.uwp.co.uk/wje/issue/41/info/
Yn ddiweddar mae’r Athro Andrew James Davies, Cyfarwyddwr y Ganolfan Ymchwil i Ymarfer, wedi cwblhau gwaith yn cyd-olygu rhifyn arbennig o Gylchgrawn Addysg Cymru i gofnodi 25 mlynedd o lunio polisïau addysgol datganoledig yng Nghymru. Yn cydweithio gyda’r Athro Gary Beauchamp o Brifysgol Metropolitan Caerdydd, mae’r Athro Davies wedi goruchwylio’r gwaith o goladu a golygu cyfres o 10 erthygl a ysgrifennwyd gan academyddion blaenllaw, pob un ohonynt yn gwerthuso agweddo bolisi ac ymarfer addysgol ers datganoli. Yn ogystal â golygu’r rhifyn arbennig, mae’r Athro Davies hefyd wedi ysgrifennu erthygl ar gyfer y rhifyn, gyda chydweithwyr o Brifysgol Caerdydd, sy’n dadansoddi’r datblygiad o bolisïau unigryw i Gymru dros y chwarter canrif diwethaf. Bydd y rhifyn arbennig yn gwbl ddwyieithog ac yn cael ei gyhoeddi gan Wasg Prifysgol Cymru ym mis Rhagfyr 2024.
Mae Dr Russell Grigg wedi ymuno â'r Bwrdd Cynghori ar brosiect mawr a ariennir gan yr ESRC:
'School Meals Service: Past, Present – and Future?'
Ym mis Rhagfyr 2022, ymunodd Russell Grigg â phanel o academyddion a chyn Arolygwyr Ei Fawrhydi i drafod hanes yr arolygiaeth addysg yng Nghymru fel rhan o lansiad y cyhoeddiad arloesol Watchdogs or Visionaries? Perspectives on the History of the Education Inspectorate in Wales.