Cafodd yr Arglwydd Thomas ei eni a’i fagu yng Nghwmtawe. Astudiodd y gyfraith yn Neuadd y Drindod, Caergrawnt (1966-69) ac yna fel Cymrawd y Gymanwlad yn Ysgol y Gyfraith Prifysgol Chicago (1969-1970). Cafodd ei alw i’r Bar (Gray’s Inn), dechreuodd ymarfer cyfraith fasnachol ym 1972 a daeth yn Gwnsler y Frenhines ym 1984. Ym 1992, fe’i penodwyd i gynnal ymchwiliad yr Adran Fasnach i faterion Mirror Group Newspapers pan oedd yn eiddo i Robert Maxwell.
Fe’i penodwyd yn Farnwr Uchel Lys ym 1996 a bu’n Farnwr Llywyddol yng Nghymru (1998-2002), yn Farnwr Cyfrifol am y Llys Masnachol yn Llundain (2002-03), Arglwydd Brif Ustus (2003-2011), Uwch Farnwr Gweinyddol Cymru a Lloegr (2003-2006), Is-lywydd Adran Mainc y Frenhines a Dirprwy Bennaeth Cyfiawnder Troseddol (2009-2011), Llywydd Adran Mainc y Frenhines 2011-2013 ac Arglwydd Brif Ustus Cymru a Lloegr 2013-2017. Cafodd ei wneud yn arglwydd am oes yn 2013, fel Arglwydd Thomas o Gwmgiedd.
Roedd yr Arglwydd Thomas yn un o sylfaenwyr Rhwydwaith Cynghorau Ewrop ar gyfer y Farnwriaeth yn 2003 (Llywydd, (2008-10) a Sefydliad y Gyfraith Ewropeaidd yn 2011 (gan wasanaethu ar ei gorff llywodraethu tan 2023 ac Is-lywydd Cyntaf 2019-2023). Bu’n Gadeirydd y Comisiwn ar Gyfiawnder yng Nghymru 2017-2019 gan adrodd yn 2019 "Cyfiawnder yng Nghymru i Bobl Cymru".
Mae’n Llywydd Llys Rhyngwladol Qatar; Cadeirydd Pwyllgor Cyfraith Marchnadoedd Ariannol Llundain; Cadeirydd Pwyllgor Llywio Fforwm Rhyngwladol Sefydlog y Llysoedd Masnachol (sylfaenydd); Llywydd ARIAS (DU); Cyn-lywydd Cymdeithas Cyfraith Yswiriant Prydain, Llywydd Canolfan Cyfraith Llongau Llundain a Llywydd Cymdeithas Hanes Cyfraith Cymru (a sefydlodd ym 1999). Mae’n ymarfer fel cymrodeddwr rhyngwladol ac yn aelod gweithgar o Dŷ’r Arglwyddi.
Yr Arglwydd Thomas yw Canghellor Prifysgol Aberystwyth, mae’n Gymrawd Anrhydeddus Neuadd y Drindod, Caergrawnt, yn Gymrawd Prifysgolion Abertawe, Bangor a Chaerdydd ac mae ganddo Ddoethuriaethau er Anrhydedd o brifysgolion eraill. Mae’n Gymrawd Cymdeithas Ddysgedig Cymru. Mae wedi darlithio ar bynciau masnachol, cyfansoddiadol a phynciau eraill ledled y byd. Rhoddodd y 75ain Cyfres o Ddarlithoedd Hamlyn yn 2023 "Laws fôr a Nation and Laws fôr Transnational Commerce”.